Sau khi nghe báo cáo công tác quản lý nhà nước về khoáng sản và tình hình hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh (giai đoạn 2021 - 2023) của UBND tỉnh; 18 câu hỏi của 07 đại biểu đặt ra tại phiên giải trình; các ý kiến giải trình, thông tin của các đại biểu tham dự phiên giải trình, Thường trực HĐND tỉnh đánh giá cao tinh thần trách nhiệm của đại biểu HĐND tỉnh trong việc nghiên cứu đặt câu hỏi phù hợp, sát thực tiễn, phản ánh nhiều vấn đề nổi cộm mà Nhân dân và cử tri quan tâm và sự nghiêm túc, cầu thị, trách nhiệm của lãnh đạo UBND tỉnh, các sở, ngành có liên quan trong việc cung cấp thông tin, giải trình làm rõ các vấn đề mà đại biểu đã đặt ra.

        Thường trực HĐND tỉnh ghi nhận những giải pháp và cam kết của lãnh đạo UBND tỉnh và lãnh đạo các sở, ngành, địa phương nêu tại phiên giải trình. Với mục đích không chỉ làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm, mà quan trọng hơn là đề ra giải pháp kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, hạn chế, bất cập, thúc đẩy việc quản lý, khai thác, sử dụng hiệu quả, tiết kiệm tài nguyên khoáng sản, góp phần phát triển kinh tế xã hội của địa phương theo hướng bền vững để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về khoảng sản. Qua phiên giải trình, Thường trực HĐND tỉnh đề nghị UBND tỉnh trong thời gian tới quan tâm tập trung chỉ đạo một số nội dung sau:
        Thứ nhất, chỉ đạo các cơ quan có liên quan phối hợp UBND các huyện, thị xã, thành phố rà soát chấn chỉnh, khắc phục những tồn tại, hạn chế về quy hoạch, quản lý thăm dò, khai thác khoáng sản trong thời gian qua, nhất là khâu đánh giá tác động môi trường, cấp phép, quản lý hoạt động khai thác; cải cách thủ tục hành chính, tháo gỡ khó khăn vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, nhà đầu tư hoàn chỉnh các hồ sơ, thủ tục về khoáng sản, đất đai, bảo vệ môi trường,….; chỉ đạo nâng cao trách nhiệm trong công tác thẩm định, phê duyệt các khâu trong hoạt động khoáng sản đảm bảo chặt chẽ, đúng pháp luật, đúng quy định về thời gian trên tinh thần cải cách hành chính, không gây phiền hà cho doanh nghiệp.
        Đối với các mỏ hết hạn ghi trong giấy phép khai thác, trên cơ sở rà soát quy hoạch, khẩn trương thẩm định, phê duyệt đề án đóng cửa mỏ; nghiệm thu kết quả thực hiện đề án đóng cửa mỏ và quyết định đóng cửa mỏ khoáng sản. Thực hiện phục hồi môi trường sau khai thác theo quy định. Kiểm tra, rà soát, thu hồi, chấm dứt hiệu lực giấy phép khai thác khoáng sản đối với các doanh nghiệp không còn hoạt động; hoặc các giấy phép khai thác quá 12 tháng kể từ ngày được cấp nhưng không triển khai; chỉ đạo thực hiện nâng cao hiệu quả đấu giá quyền khai thác khoáng sản, đảm bảo công khai, minh bạch, đúng quy định. Đôn đốc việc triển khai các dự án đã được phê duyệt trúng đấu giá quyền khai thác; xử lý theo quy định đối với các dự án chậm triển khai.

  

        Thứ hai, chỉ đạo ngành Thuế phối hợp các cơ quan có liên quan kiểm tra, rà soát các khoản phải thu đối với các doanh nghiệp khai thác khoáng sản để thu đúng, đủ, kịp thời vào ngân sách nhà nước như: tiền cấp quyền khai thác khoáng sản, các loại thuế, phí, lệ phí; xử lý nghiêm các vi phạm; kiên quyết thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản của chủ đầu tư, doanh nghiệp trong trường hợp không hợp tác thực hiện các nghĩa vụ theo quy định tại điểm a, điểm b và điểm c khoản 1 Điều 58 Luật Khoáng sản 2010; chỉ đạo Sở Tài chính, Sở Xây dựng theo chức năng, nhiệm vụ tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, quản lý giá vật liệu xây dựng thông thường theo đúng quy định của pháp luật; xử lý nghiêm các vi phạm.
        Thứ ba, tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về khoáng sản bằng nhiều hình thức thiết thực, hiệu quả phù hợp với từng đối tượng tạo chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, hành động, ý thức, trách nhiệm, nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân trong quản lý, khai thác sử dụng tài nguyên khoáng sản, bảo vệ môi trường. Tập trung đẩy mạnh thực hiện Chương trình hành động số 08-CTr/TU ngày 18/02/2021 của Tỉnh ủy về tăng cường công tác bảo vệ môi trường, phấn đấu xây dựng tỉnh Phú Yên trở thành điểm đến xanh, sạch, đẹp, thân thiện với môi trường và Chỉ thị số 18-CT/TU ngày 29/6/2022 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng về nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về khoáng sản trên địa bàn tỉnh. Nâng cao vai trò, ý thức, trách nhiệm người đứng đầu, thường xuyên quan tâm củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác tham mưu, quản lý nhà nước về khoáng sản ở các cấp, đảm bảo đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Kiên quyết xử lý cán bộ, công chức, viên chức nhũng nhiễu, tiêu cực trong thực thi nhiệm vụ, nếu thấy có dấu hiệu lợi ích nhóm, có sự thao túng của tổ chức, cá nhân đề nghị chuyển cơ quan điều tra xử lý nghiêm, đúng quy định.
        Đề cao vai trò trách nhiệm của các cơ quan đơn vị, đặc biệt là vai trò của các địa phương (nơi có mỏ khai thác), chính quyền các địa phương (nơi có mỏ khai thác), các tổ chức cá nhân hoạt động khoáng sản và Nhân dân trong công tác chấp hành pháp luật về quản lý tài nguyên khoáng sản; chỉ đạo các địa phương quản lý chặt chẽ tình hình hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn.
        Chỉ đạo các địa phương tăng cường công tác quản lý nhà nước về khoáng sản trên địa bàn; xử lý người đứng đầu chính quyền địa phương khi không thực hiện đầy đủ trách nhiệm của mình theo quy định tại điểm đ, khoản 2, Điều 17 Nghị định 158/2016/NĐ-CP ngày 29/11/2023 của Chính phủ, để tình trạng khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn quản lý mà không kịp thời phát hiện, xử lý hoặc để kéo dài.

         Thứ tư, chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp các cơ quan liên quan nâng cao vai trò quản lý, giám sát dữ liệu khai thác khoáng sản từ các mỏ qua hệ thống camera/trạm cân; khắc phục tồn tại thất thoát khoáng sản khi xe đi vào lối không có trạm cân hoặc trạm cân, camera không kết nối với cơ quan quản lý nhà nước; chỉ đạo tăng cường công tác phối hợp giữa cơ quan thuế và cơ quan quản lý tài nguyên nhằm so sánh, đối chiếu, thu đúng và thu đủ các khoản thuế, phí phải nộp từ hoạt động khai thác khoáng sản; phối hợp kịp thời thông báo tiền cấp quyền khai thác khoáng sản phải nộp hàng năm của các doanh nghiệp để tổ chức thu kịp thời. Đối với các chủ mỏ vi phạm pháp luật đã phát hiện qua công tác thanh, kiểm tra, điều tra, phải được xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
        Thứ năm, nâng cao chất lượng công tác quy hoạch, thăm dò, khai thác, chế biến, sử dụng khoáng sản trên địa bàn tỉnh phù hợp với Quy hoạch phát triển kinh tế xã hội tỉnh, đảm bảo nguồn vật liệu trong thời gian tới. Chỉ đạo rà soát, tham mưu điều chỉnh phù hợp trong công tác phê duyệt khoanh định khu vực cấm, tạm thời cấm hoạt động khoáng sản; khoanh định khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản thuộc thẩm quyền cấp phép của UBND cấp tỉnh theo chỉ đạo của Bộ Tài nguyên và Môi trường tại Quyết định số 1082/QĐ-BTNMT ngày 23/4/2024 về việc công bố thủ tục hành chính nội bộ lĩnh vực địa chất và khoáng sản trong hệ thống hành chính nhà nước thuộc phạm vi chức năng quản lý của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Xử lý nghiêm các hoạt động mua bán, vận chuyển, tập kết, tiêu thụ khoáng sản không có nguồn gốc hợp pháp. Nghiêm cấm lợi dụng việc nạo vét, khơi thông dòng chảy để khai thác cát, khai thác khoáng sản trái phép. Tăng cường công tác phối hợp giữa các cấp, các ngành, địa phương để quản lý nhà nước về khoáng sản đảm bảo chặt chẽ, đồng bộ, đặc biệt là ở những khu vực giáp ranh. Chỉ đạo tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động khai thác khoáng sản; kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật về khai thác, vận chuyển và mua bán khoáng sản trái phép trên địa bàn tỉnh; tổ chức khoanh vùng, bảo vệ các khu vực có tài nguyên khoáng sản chưa khai thác.

 

        Đối với các kiến nghị của UBND tỉnh và các sở ngành, địa phương phục vụ phiên giải trình khoáng sản, chủ trì giao Ban Kinh tế - ngân sách HĐND tỉnh tham mưu cụ thể Thường trực HĐND tỉnh đảm bảo theo quy định.
        Những vấn đề quản lý nhà nước về khoáng sản đặt ra tại phiên giải trình hôm nay không mới, nhưng trên thực tế còn nhiều hạn chế, vướng mắc, bất cập chưa được khắc phục kịp thời. Khai thác khoáng sản là cần thiết, để phục vụ yêu cầu phát triển của tỉnh. Tuy nhiên phải đảm bảo hài hòa giữa lợi ích trước mắt và lâu dài, đảm bảo phát triển kinh tế - xã hội với bảo vệ môi trường;…phát triển bền vững.
        Thường trực HĐND tỉnh đề nghị UBND tỉnh thực hiện nghiêm túc các nội dung kết luận và báo cáo kết quả thực hiện tại Kỳ họp thường lệ cuối năm 2024 của HĐND tỉnh; giao Ban Kinh tế - ngân sách HĐND tỉnh chủ trì, phối hợp với các ban của HĐND tỉnh, các cơ quan liên quan giúp Thường trực HĐND tỉnh giám sát UBND tỉnh, các cơ quan chuyên môn và các địa phương trong việc tổ chức thực hiện kết luận và báo cáo Thường trực HĐND tỉnh tại các phiên họp của Thường trực HĐND tỉnh